Mam problem z opisywaniem bardziej znanych miejsc, takich jak Budapeszt. Co bowiem może nowego wnieść tego typu artykuł, skoro o tym mieście napisano już tonę książek i jeszcze więcej mniejszych publikacji? Wspomnienie wizyty w tym mieście to jednak dobra okazja, aby przytoczyć kilka miłych wspomnień związanych z przyjaźnią polsko – węgierską.

Gdy pierwszy raz byłem na Węgrzech w ramach studenckiej wycieczki (chyba jakieś 9 lat temu – o matko!), to jakoś tego nie odczułem. Aczkolwiek były wyjątki, jak np. miły pan, który popijał z nami wino nad brzegiem Balatonu. Nie znał ani słowa w obcym języku, ale powtarzaliśmy nawzajem obie wersje wspólnego przysłowia i wszyscy byli zadowoleni.

Z siedem lat temu natomiast wydarzyła się sytuacja, która była dla mnie wręcz nierealna. Otóż stałem z bratem jak te dwa głąby na dworcu kolejowym (chyba Nyugati, ale głowy nie dam) i próbowaliśmy dowiedzieć się, którym pociągiem dojedziemy nad Balaton. Z pomocą przyszła nam miła dziewczyna, która usłyszała język polski i zaoferowała się wyjaśnić czym, kiedy i za ile dojedziemy. Miło jest spotkać rodaczkę za granicą, ale jeszcze milej zrobiło się, gdy ta „rodaczka” okazała się Węgierką. Byliśmy w szoku, bo nie dało się wyczuć absolutnie żadnego akcentu.

Ok, jedna Węgierka mówiąca biegle po Polsku może się jeszcze zdarzyć. Ale dwie? Podczas obecnej wycieczki spotkała mnie bardzo podobna sytuacja. Tym razem miłośniczką naszego języka okazała się natomiast jakaś losowa pani na starym mieście. Zastanawialiśmy się bowiem czy knajpa koło jakiegoś ministerstwa jest ogólnodostępna, czy też nie. Nie była, ale miła pani usłyszała naszą rozmowę i poleciła lokal w okolicy.

Na miejscu zdecydowaliśmy się jednak poszukać czegoś innego, dzięki czemu trafiliśmy na kolejnego polonofila – pana Tibora. Knajpa nazywa się Toldi Etkezde i można w niej zjeść węgierskie domowe obiady. Ceny jak na stolicę mają rewelacyjne, a pan Tibor częstuje do tego wszystkich grzanym winem. Polacy mogą w dodatku liczyć na wspólne oglądanie jego zdjęć z Zakopanego i Krakowa.

Ogólnie rzecz biorąc, lubię tego typu miejsca „dla ludu”. Takie, gdzie spotkać można starszych panów lekko nadużywających alkohol, a obsługa bliska jest przejścia na emeryturę. Ma to w sobie pewną magię – i nie chodzi tu jedynie o ceny. Zresztą, to w sumie dobry temat na osobny wpis.

W Budapeszcie byliśmy akurat pomiędzy dniem urodzin Józefa Bema (każde węgierskie miasto ma pomnik, plac, albo chociaż ulicę Bema) a wizytą prezydenta Dudy. Na mieście spotkać więc można było wielu Polaków. Zwykle w patriotycznych koszulkach, które w ogromnej większości doprowadzają mnie do szału swoją kiczowatością. No ale nie powiem – miło było zobaczyć pomnik generała przystrojony licznymi wieńcami kwiatów, a nawet laurkami robionymi przez dzieci. A wiele z nich przywieźli właśnie Polacy.

Coś więc jednak jest na rzeczy z tą naszą przyjaźnią. W Siedmiogrodzie różnie z tym było. Tuż przy granicy właściciel baru stawiał mi wódkę za sam fakt pochodzenia z Polski, a pogranicznicy próbowali mówić po naszemu „dzień dobry”, „dziękuję” i „do widzenia”. W Klużu jeden z Węgrów nie znał z kolei nawet powiedzenia „Lengyel, magyar két jó barát, együtt harcol, s issza borát”. Na Seklerszczyźnie magiczne słowo „Lengyel” wciąż wywołuje jednak uśmiech na twarzach rozmówców. Zastanawia mnie, jak to jest na przykład w Serbii, bo na Słowacji ponoć zachowała się pamięć naszej przyjaźni.

***Wpis pierwotnie miał się ukazać 18 marca 2016 roku, ale nie wiedzieć czemu wtedy go nie opublikowałem. Był to moment powrotu z Rumunii i chyba zastanawiałem się czy nie odpuścić już tego tematu. Po niemal roku stwierdzam, że warto było to kontynuować***